Aile İçi Sorunlar ve Aile Danışmanlığı

Aile içi sorunlar ve aile danışmanlığı, psikoloji biliminin ilgilendiği konular arasında yer almaktadır. Aile içi sorunlar, aile bireyleri içerisinde zor ve üzüntülü durumlar oluşturan problemlerdir. Bu problemler sağlıklı kişiler arasında dahi çıkabilmektedir. Aile içi sorunlar için aile danışmanlığı hizmeti almak, oluşan çatışmaların engellenmesi ve aşılması konusunda oldukça önemlidir.

İdeal aile ortamı içerisinde bireyler; birbirlerine destek olur, düşüncelerini rahatlıkta paylaşır, olumlu ya da olumsuz duygularını ifade eder, hatalarını yargılamadan birbirlerine söyler ve böylelikle çatışma ortamına yol açan unsurlar engellenmiş olmaktadır. Fakat ideal aile ortamının oluşması için gerekli olan bu unsurları, pek çok aile karşılamamaktadır.

Aile içi sorunları oluşturan unsurlar, aile yapısına zarar vermekte ve aile üyeleri arasındaki ilişkilere zarar vermektedir. Bu noktada aile içi sorunları çözüme kavuşturmak için başvurulan aile danışmanlığının oldukça fazla faydaları olduğunu söylemek mümkündür.

Aile İçi Sorunlar Nedir?

Aile kurumu, her dönemde toplumdan topluma değişiklik gösterebilmektedir. Kimi toplumlarda sadece kan bağı ile bağlı çekirdek aileler ele alınırken kimi toplumlarda geniş akrabalık ilişkileri de aile kavramı içerisinde sayılabilmektedir. Toplumun en küçük birimi olarak da tanımlanan aile kurumu, içerisindeki bireylerin nitelikli ve huzurlu bir yaşama sahip olması, birbirleri ile kan bağı ve duygusal bağ dışında iletişim bağının da güçlü olması gereken mini-topluluklardır. Sosyal psikoloji konusu içerisinde aile kavramı farklı türlere ayrılmaktadır.

Aile kavramı türleri şu şekildedir;

• Çekirdek aileler
• Tek ebeveynli aileler
• Yeniden evlenen aileler
• Çocuksuz aileler
• Yaşlı aileler
• Geniş aileler

Bir aile kurumunun 'sağlıklı aile' olarak tanımlanabilmesi için çeşitli fonksiyonlara sahip olması gerekmektedir. İşbirliği, maneviyat, iletişim, başa çıkma becerileri, birlikte zaman geçirme, problem çözme, duyguları paylaşma, bireysel farklılıkları kabul etme gibi fonksiyonların sağlıklı bir şekilde sürdürülmesi gerekmektedir. Bunun yanı sıra bazı ailelerde yukarıda belirtilenlerin biri ya da daha fazlası sürdürülemediği zaman aile içi sorunlar yaşanabilmektedir.

Aile içi sorunlar, genellikle ev işlerinin paylaşılması ve aile bireylerinin sorumluluk bilincine sahip olmaması, çocuk bakımı konusunda yaşanan anlaşmazlıklar, evin maddi geçimi ile ilgili yaşanan sorunlardır. Ekonomik ve duygusal temelli sorunlar yaşayan aile bireyleri kendilerini baskı altına hissetmekte, diğer aile bireyleri ile sağlıklı iletişim kuramama gibi problemler yaşayabilmektedir.

Aile Danışmanlığı Nedir?

Aile danışmanlığı, aile kurumu içerisindeki bireylerin aralarındaki problemleri birlikte çözmeye yönelik gerçekleştirilen çalışmalardır. Bir psikolojik danışmanlık hizmeti olan aile danışmanlığı, bireysel terapilerden farklıdır. Aile kurumunu tek bir kişi olarak kabul ederek bireylerin tamamını kurum içerisindeki farklı organlar olarak görerek sürdürülen çalışmalarda, süreç içerisinde yaşanan iletişim problemlerinin ve diğer sorunların çözülmesi amaçlanmaktadır.

Her ailenin yapısı ve ruhu farklıdır. Bu nedenle her ailede farklı sorunlar görülmekte ve bu problemleri çözmek için farklı yöntemler uygulanmaktadır. Aile kurumunun işlevselliğinin sürmesi için bütünlüğünü koruması gerekmektedir ancak günümüz koşullarında aile bütünlüğünü korumak oldukça zor bir hal almıştır. Aile içi sorunların çözülmesi konusunda aile danışmanlığı hizmetinden yararlanmak oldukça faydalı olacaktır.

Aile Danışmanlığının Amacı Nedir?

Aile danışmanlığı;

• Ailenin kendi güç kaynaklarını sürdürülebilir hale getirmesi
• Fonksiyonel özelliğini koruması
• Aile bireylerinin gerçekçi hedefler belirlemesi
• Aile bireyleri arasında açık iletişim şeklinin benimsenmesi
• Aile bireylerinin empati yeteneklerinin gelişmesi
• Aile bireylerinin yaşadıkları problemlerde kendi yaratıcı çözümlerini oluşturmasını sağlamaya yardımcı olmaktır.

Aile danışmanlığının amacı, aile içi sorunlara yol açan düşünsel, duygusal ve psikolojik çatışmaların tümünün çözülmesi yönündedir. Aile danışmanlığı süreci, tüm aile üyelerinin katılımı ile gerçekleştirilmekte ve böylece aile içi sorunlar daha sağlıklı bir şekilde çözüme kavuşturulmaktadır.

Aile Danışmanlığına Hangi Durumlarda Başvurmak Gerekir?

Aile danışmanlığına başvurulan durumlar, aileden aileye göre değişmektedir. Bir durum, bir aile için problem oluşturmazken başka bir aile için oluşturabilir ve bunun sonucunda aile danışmanlığına başvurmak gerekebilmektedir.

Aile danışmanlığına başvurulan durumlar aşağıdaki gibidir:

• Eşler arası yaşanan ilişki problemleri
• Evlilik ile alakalı sorunlar
• Boşanma
• Maddi/ekonomik problemler
• Travma sonrası psikolojik destek
• Kayıp ve yaslar,
• Bağımlılık oluşturan maddelerin kullanımı,
• Aile içi istismar, şiddet ve ihmal
• Üvey aile üyesi bulunan bireylere destek
• Kronikleşmiş fiziksel hastalıklar
• Çocuk ve ergenlerde davranış bozuklukları
• Çocuk ve ergenlerin okul problemleri

Aile Terapisti Nasıl Seçilir?

Aile terapisi, aile üyelerinin genelde birlikte ya da tek başına katılım sağladığı seanslar aracılığıyla gerçekleştirilmektedir. Bu noktada aile terapistinin seçimi aile üyelerinin tamamının güçlü iletişim kurabileceği bir şekilde olmalıdır. Bunun yanı sıra aile terapisi konusunda uzmanlık edinmiş bir terapist sorunlarınızın çözümünde çok daha nitelikli terapiler gerçekleştirmektedir. Aile içi sorunlar yaşandığında bu sorunları aile kendi içerisinde sağlıklı bir şekilde çözüme kavuşturamıyorsa aile danışmanlığı hizmeti alınması oldukça faydalı olacaktır.

Yetişkin Terapisi ve Aile Danışmanlığı

18 yaşını doldurmuş her birey, kişisel psikolojik problemler veya aile içi sorunlar yaşaması durumunda yetişkin terapisi ile aile danışmanlığına başvurabilmektedir. Yetişkin terapisinde terapist, probleme bağlı olarak danışana birebir destek sunmaktadır. Danışanın birtakım iletişim sorunlarını çözmek, kendisini keşfetmesini sağlamak ve karamsarlık hissini ortadan kaldırmak için özel terapi yöntemleri uygulanmaktadır.

Terapistin tercihine bağlı olarak terapi ekolü ya da uygulanan yöntemler değişkenlik gösterebilir. Danışanın psikolojik sorunlarına uygun olacak terapi yöntemleri uygulanabilmektedir. Davranışsal, bilişsel ya da duygusal terapi ihtiyaçları süreç içerisinde farklı terapi yöntemleri ile çözülebilmektedir. Aile danışmanlığında ise aile içi sorunların nedenleri belirlenir ve çözüme kavuşturulması amaçlanmaktadır.

İnsanlar acı verici olay ve duyguları bastırarak ya da unutmaya çalışarak bu durumlar ile baş etmeye çalışmaktadır. Kişilerin uzman desteği almadan kendilerince uyguladığı çözüm yolları kalıcı olmamak ile birlikte başka psikolojik sorunlara neden olabilmektedir.

Yetişkinlere uygulanan söz konusu psikoterapi yöntemleri, kişinin olumsuz duygulara karşı direnç ve bu duygular ile başa çıkma gücü kazanmasına, özel ve sosyal ilişkilerini yönetebilmesine, bireyin kendine ait zayıf ve güçlü yanlarını tanımasına, yaşanan aile içi sorunların minimum düzeye indirgenmesi konusunda, deneyimlerini daha iyi anlamlandırmasına, benlik saygısının ve öz güveninin artmasına imkan tanımaktadır.

Yetişkin Psikoterapinin Alanına Giren Psikolojik Sorunlar

Yetişkin psikoterapinin alanına giren psikolojik sorunlar aşağıdaki gibidir;

• Depresyon ve içe dönme
• Panik bozukluk
• Farklı yeme bozuklukları
• Çeşitli uyku bozuklukları
• Obsesif ve kompulsif bozukluk
• Anksiyete bozuklukları
• Cinsel işlev bozuklukları
• Kendini keşfetme noktasında yaşanan sorunlar
• Kişiler arası ilişki kurmada sorunlar
• Performans kaygısı
• Performans düşüklüğü
• Stres bozuklukları