Çift Terapisi Nedir?

Çift terapisi, birbirleriyle iletişim sorunu yaşayan ya da çatışma halinde olan iki insanın etkileşimini değiştirmek ve geliştirmek için gerçekleştirilen bir psikoterapi biçimidir. Günlük yaşamda aile ve birlikteliklerle ilgili olarak süreklilik gösteren sorunların daha çok artış göstermesiyle, bu alanda çalışmalar artış göstermiştir.

Çift terapisi, klinikte daha çok evlilik terapisi olarak karşımıza çıkmaktadır. Ancak belirtmekte fayda vardır ki, evlilik terapisi konu açısından özel bir ailesel çatışmayı konu alan çalışmalardır. Bu bakımdan evlilik terapisinin, çift terapisine göre daha sınırlı bir alan olduğunu söyleyebilmekteyiz. Aile ve çift terapisi, ülkemizde de dünya genelinde de ilgili çalışmaların daha çok gerçekleştirildiği, oldukça önem verilen bir alandır. Öncelikli olarak bireye, bireylerin birbirleriyle kurdukları ilişkinin iyileştirilmesi doğrultusunda birlikteliklere ve dolayısıyla topluma geri dönüşü olan çalışmalar, çift terapisi adını almaktadır.

Bir Psikoterapi Biçimi Olarak Çift Terapisi

Bireylerin diğer insanlarla kurdukları ilişkilerin niteliği, ruh sağlıkları ve duygusal doyumları bakımından oldukça önemlidir. Kişinin özellikle en yakın çevresi, yani ebeveyn, eş ve çocuklarıyla kurduğu yakın ilişkiler, ruh sağlıkları ve duygusal doyumları açısından oldukça belirgin niteliktedir. Bu yakın ilişki türleri içerisinde özellikle evlilikler ya da birliktelikler, zaman zaman çatışmalara sebep olabilmekte, zorlu ve sıkıntılı dönemler ortaya çıkmasına sebep olabilmektedir.

Çift terapisi, bireyler arası iletişimde, değişim ve gelişim sağlanması amacıyla gerçekleştirilen psikoterapi yöntemidir. Çift terapisiyle, aile ve çiftler arasındaki yakın ilişki çalışılmakta, aile içerisinde ve çiftler arasında yaşanan zorlu ve sıkıntılı süreçler ele alınarak, çatışmaların çözülmesi ve iletişimin geliştirilmesi amaçlanmaktadır. Çift terapisi yoluyla, bireylerin sağlıklı yönde değişim ve gelişimi sağlanarak, öncelikle birey sağlığının, birey sağlığı doğrultusunda hem birliktelikler hem aile içi iletişim açısından olumlu gelişimlerin sağlanması amaçlanmakta, bu durum ise beraberinde dış dünyayla kurulan ilişkiyi olumlayan sonuçlar getirmektedir.

Çift Terapisinin Amacı Nedir?

Çift terapisinde, iletişim noktasında değişim ve gelişim unsurları üzerinden hareket edilmektedir. Bu bakımdan çift terapisinin amaçlarını şu şekilde sıralayabilmekteyiz;

• Çift terapisi, değişim sağlamaktadır. Bireylerin kendileriyle ve yakın ilişkileriyle ilgili değişimleri temelinde, çift terapileri gerçekleştirilmektedir. Değişim; öncelikli olarak ‘öğrenme’ temelinde uygulanmaktadır. Çift terapisi, bireylerde öğrenme yoluyla, sürekli değişen ortamlar karşısında varlığını sürdürebilmek için ikinci derece değişimi zorunlu kılmaktadır.
• Çift terapisi, farklılaşmayı beraberinde getirmektedir. Farklılaşma durumu, bireyin, diğeri karşısında bireyleşme derecesidir.
• Çift terapisinde, ilişkiler senkronize (anlık) olarak belirlenerek, zamansal olarak tanımlanmaktadır ve ilişkilerde çizgisellik değil, nedensellik bulunmaktadır.
• Çift terapilerinde, kişilerin ilişki öncesi ve ilişki sonrası kendi aldıkları ve birbirlerini koydukları çeşitli pozisyonlara sahiptirler. Bu pozisyonlar, çift terapisi uygulamasıyla, bir uzman yardımıyla bireylerle birlikte yeniden değerlendirilmektedir.
• Çift terapisi uygulamasıyla, çiftlerin birbirlerine yardım edebilmeleri için yapıcı yöntemler geliştirilmekte, her bir bireyin sıkıntısı çözüm odaklı şekilde değerlendirilmektedir. Bu bakımdan çift terapisi yapılan çalışmalar, uzun vadeli etkilere sahip uygulamalardır.
• Çift terapisine katılım gösteren bireyler, öncelikle kendileri hakkında çok şey öğrenmektedirler. Temel olarak, bireyin kendisini tanıması noktasından hareket eden çift terapileri, bütün birlikteliklerin kökeninde sağlıklı bir değişim gerçekleştirmekle uygulanmaktadır.
• Çift terapilerinde bireyler önce kendilerini daha iyi tanımakla başladıkları terapi sürecinde, diğer aile üyeleri hakkında da çok şey öğrenmektedirler. Çift terapisi, bireyin hem kendisini hem de bütün yakın ilişkilerini yeniden tanıması ve değerlendirmesi bakımından oldukça önemlidir.
• Çift terapisi yöntemiyle, bireylere problemlerle baş etme becerileri kazandırılması da amaçlanmaktadır. Kişinin hayatında mevcut olan ya da süregelen sorunları, bir uzman yardımıyla yeniden tanımlaması ve değerlendirmesi, bu sorunlarla baş etme yöntemleri geliştirmesi bakımından oldukça önemli bir yere sahiptir. Çift terapisi yoluyla, sadece o an mevcut olan problemlere ya da durumlara çözüm üretilmesi değil, ilerleyen süreçte de yaşanabilecek sorunlarla baş edebilme yeteneği sağlanması amaçlanmaktadır.

Çift Terapisinden Kimler Yararlanabilmektedir?

Çift terapileri, birlikteliklerinde ve aile ilişkilerinde sorun yaşayan herkesin yararlanabileceği, çok geniş ve yaygın kullanım alanına sahip uygulamalardır.

Çift terapisinin kullanım alanlarını ve kimlerin faydalanabileceğini şu şekilde sıralayabilmekteyiz;

• Çift ilişkilerinde yaşanan problemler, çözülemeyen sorunlar
• Evlilik problemleri
• Boşanma kararları veya aşamaları
• Çocuk, ergen ve yetişkin ruh sağlığı
• Alkol ve madde kullanımları
• Yeme bozuklukları
• Kronik nitelikteki fiziksel rahatsızlıklar
• Yaşanan kayıplar, yas ve travmalar
• Duygusal istismar, ihmal ve şiddet durumları
• Aile yaşamında gerçekleşen değişiklikler (örneğin; taşınma, iş değişikliği vb.)
• Psikoseksüel zorluklar yaşanması durumunda
• Üvey bireyi bulunan ailelere destek amacıyla
• Kendisine zarar verici davranışlar gösteren bireylerde
• Ekonomik problemlerle baş edememe durumlarında
• Göç eden ailelere destek amacıyla
• İş stresi yaşayan kişilerde
• Ebeveynlik becerileri konusunda
• Anksiyete ve depresyon gibi durumları da içeren duygusal bozukluk durumlarında
• Evlat edinme söz konusu olduğu zamanlarda, üvey ebeveyn ve çocuk ilişkilerinin geliştirilmesi amacıyla
• Travma sonrası çocuklara, ergenlere ve yetişkinlere destek amacıyla

Çift terapisi, yukarıda belirttiğimiz durumlar dahil olmak üzere, tüm psikolojik/psikiyatrik bozukluklarda, diğer yöntemlerle birlikte uygulanabilmektedir. Çift terapisine birçok durumda, diğer psikoterapi yöntemleri ve bazen de ilaçla tedavi yöntemi eşlik edebilmektedir.

Çift Terapisi Nasıl Uygulanmaktadır?

Çift terapisi uygulamaları, farklı yöntemlerle gerçekleştirilebilmektedir. Bazı çift terapisi uygulamalarında, üyeler aynı seansta bir arada bulunabilirken, çoğunlukla çiftler ayrı ayrı değerlendirilebilmektedir.

Aile ve çift terapileri duruma göre değişiklik gösterse de ortalama olarak 8-24 seans olarak gerçekleştirilmektedir. Seans süresi, 50 dakika olmaktadır.

Çift terapileri, hastanelerde ya da özel muayenelerde yapılmaktadır.