Evlilik Terapisi

Evlilik terapisiyle ilgili çalışmalar 19.yy’da başlamış, zamanla bu çalışmaların içerisine farklı ekoller eklenmiştir. Günümüzde evlilik terapisi, psikodinamik ve iç görü temellerinde, bilişsel yapısalcı, yapısalcı, sistemik-stratejik olmak üzere farklı ekollerin de kullanıldığı tekniklerle çalışmalarını gerçekleştirmektedir.

Evlilik terapisi, eşler arasındaki iletişimin sağlıklı şekilde gelişmesini ve sürmesini sağlamak amacıyla gerçekleştirilen çalışmalardır. Evlilik terapisi, eşlerin temel olarak birbirleriyle kurdukları ilişkilerde etkili iletişim becerisi kazanmalarını sağlayarak, ortak dünyalarının sağlam temeller üzerine inşa edilmesini amaçlamaktadır.

Evlilik Terapisi Nedir?

Evlilik, sağlıklı iletişim temeline dayanmaktadır. Ünlü terapist Virginia Satir tarafından evliliğin temel noktasını oluşturan iletişim, insanlar arasında olan her şeyi kaplayan bir şemsiyeye benzetilmektedir. İletişim bütün insan ilişkilerini, yazılı, sesli, sözlü, sessiz, sembollerle, seslerle, sessizlikle kimi zaman mimikler, dokunmalar ya da davranışlarla etkilemektedir. Yani aslında ne şekilde kurulursa kurulsun, iletişim bütün insan ilişkilerinin temelini oluşturmaktadır. Evlilik, özellikle resmi bir ortaklaşma yapısı olarak iletişim odaklı bir işleyiş göstermektedir. 

Evlilik, öncelikle kendini beraberinde partnerini anlama becerisine sahip olunmasını gerektirmektedir. Bu temelden hareketle, tartışabilme, farklılıkları kabul edebilme ve problem çözebilme becerileri, evliliğin sağlıklı bir şekilde devam ettirilebilmesi bakımından gerekli unsurları oluşturmaktadır. Bazı durumlarda bu becerilerin edinilmemesi, bazı durumlarda ise bu becerilerin yeterince uygulanmaması evlilikte sorunlar yaşanmasına sebep olabilmektedir. 

Evli ya da evlilik aşamasındaki çiftler, karşılıklı insan ilişkilerinin değişken dinamikleri gereği sorunlarla karşılaşabilmekte, çatışabilmekte ya da kendilerini tıkanma noktalarında bulabilmektedirler. Her evliliğin ya da her ilişkinin kaçınılmaz unsurlarından biri olan çatışma, bazı durumlarda çözülemeyen ya da üstesinden gelinemeyen sorunlara sebep olabilmektedir. Evlilik terapisi, çiftler arasında gözlemlenen iletişim problemleri temelinden hareket ederek, kronikleşmiş ya da tıkanmış sorunlara yapıcı çözümler sunmayı amaçlamaktadır. 

Evlilik terapisi, bütün terapilerde olduğu gibi partnerlerin her birinin öncelikle kendini sonrasında ise birlikte olduğu insanı anlaması temelinden hareket etmektedir. 

Evlilik Terapisi Nasıl Uygulanır?

Evlilik terapisinde ilk olarak, söz konusu evlilik değerlendirilmektedir. Evliliğin tüm yönleriyle ve detaylı şekilde değerlendirilebilmesi için partnerlerin her biriyle ayrı ayrı ve birlikte görüşmeler gerçekleştirilmektedir. Partnerlerin her birinin problemlere hangi noktalardan baktığı değerlendirilerek, beklentiler ve evlilikteki perspektifler değerlendirilmektedir. Baktıkları yerden sorunları tanımlayan partnerlerin, yine baktıkları yerden sunabilecekleri çözüm önerileri ve beklentiler ele alınmaktadır. 

Evlilik terapisinde, eşlerin kişilik özelliklerinin evliliğe ne boyutlarda yansıdığının değerlendirilmesi amacıyla, her iki partnere de psikometrik testler uygulanmaktadır. Bununla beraber, evlilikte mevcut olan sorunların şiddetinin belirlenmesine yönelik olarak belli başlı ölçekler uygulanmaktadır. Partnerlerle birlikte gerçekleştirilen seanslar sırasında, eşlerin birbirleriyle olan iletişimleri ve etkileşimleri değerlendirilmektedir. Böylece, aslında iletişim sorununun hangi sebeplerden kaynaklandığı belirlenmeye çalışılmaktadır. 

Evlilik terapisi, ilişkide iletişim becerilerini kişilerin yine kendilerinden hareket alarak geliştirmektedir. Evliliği sağlıklı iletişim sağlayarak yenileyici hale getirme sürecinde, çeşitli çalışmalar ve nesnel yönlendirmeler yapılarak, sorunların konuşulabileceği ve çözülebileceği ortaya koyulmaktadır. Böylece evlilik terapisi uygulanan çiftler, çözümün ve kalıcı değişimlerin ancak kendilerinden hareketle sağlanabileceğini keşfetmektedir. Bu durum, evliliğin ilerleyen süreçlerinde de ortaya çıkabilecek olan sorunlara karşı, çiftlerin problem çözebilme becerilerini geliştirmelerini sağlamaktadır.

Evlilik Terapisinin Amacı Nedir?

Evlilik terapisinde temel amaç, iletişim becerilerinin iyileştirilmesi ile süregelen ya da kronik bir hal almış olan sorunların partnerlerin süreçte aktif hale getirilmesiyle çözülmesidir. Mutlu bir evlilik ve evlilik terapisi, süregelen sorunlar ya da yaşanan tıkanmaları, partnerlerin her birinin iletişim becerilerinin iyileştirilmesiyle çözümleme amacı taşımaktadır. 

Evlilik, sürekli olarak kendini yenileyen bir dinamiğe sahiptir. Aslında insan ilişkilerinin hepsi, yenilenme temelinden süreklilik kazanmaktadır. Bir insanın diğer bir insanla sağlıklı şekilde iletişimini sürdürebilmesi, yenilenmesine bağlıdır. Yenilenme, iletişimin sağlıklı ve sürekli olması ile mümkündür. Dolayısıyla, evlilikteki sorunlar çözülemeyen ve kronikleşen unsurların, yenilenme dinamiğini devre dışı bırakmasından kaynaklanmaktadır. Evlilik terapisi, partnerlerin birbirleriyle ilişkilerinde en temel iletişim becerisini kullanabilmelerini, yani konuşabilmelerini sağlamayı amaçlamaktadır. Evlilik terapisi ile, partnerler eşlerin birbirleriyle ile konuşabilmelerini, dolayısıyla problemleri çözebilme yöntemleri geliştirebilmelerini amaçlamaktadır. 

Evlilik Terapisine Hangi Durumlarda Başvurulmalıdır?

Evlilik terapisi, kronikleşmiş sorunlar ya da tıkanmış iletişim ilişkileri boyutuna varılmadan başvurulması gereken, ortak anlam dünyasının karşılıklı olarak ve sağlıklı şekilde kavranmasını sağlayan uygulamalardır. Genel olarak evlilik terapisine başvurulma sebeplerini şu şekilde sıralayabilmekteyiz;

• Evlilik içi çatışmaların iletişim problemlerine sebep olduğu durumlar
• Eşlerin birbirlerinin duygusal gereksinimlerini karşılayamadığı veya doyuramadığı durumlar
• İletişim becerilerinin yetersiz olduğu durumlar
• Karşılaşılan travmatik olaylar, fiziksel ya da ruhsal problemler karşısında eşlerin problem çözme becerilerinin artırılması gereken durumlar